Deze zomervakantie bezochten we tijdens onze roadtrip door Spanje en Portugal de prachtige Dourovallei waar vele wijngaarden van de grote porthuizen zich bevinden. En brachten we een bezoek aan de stad Porto en de portkelder van Sandeman. Een fantastisch bestemming voor echte portliefhebbers! Vandaag vertel ik je alles over port, Porto en de Dourovallei!
Alles over port
Port is een versterkte wijn uit Portugal. Versterkt houdt in dat de wijn wordt versterkt met alcohol, die vaak uit dezelfde wijn wordt gedestilleerd. Dit deed men vroeger omdat een hoger alcoholpercentage de houdbaarheid van de wijn verbeterde. Het alcoholpercentage van port ligt daardoor vrij hoog, tussen de 18 en 20 procent. Door het toevoegen van de extra alcohol wordt het gistingsproces voortijdig gestopt waardoor niet alle suikers in alcohol worden omgezet. Zo ontstaat de zoete smaak van port. De naam port is afgeleid van de havenstad Porto.
Dourovallei
De Dourovallei ligt net over de grens van Spanje naar het noorden van Portugal en ligt aan de bovenloop van de rivier de Douro. Je vindt hier wijngaarden van bijvoorbeeld Sandeman en de portwijnkelders van Vila Nova de Gaia.
De wijngaarden zijn terrasvormig aangelegd en het is er prachtig om doorheen te rijden. Niet voor niets is deze streek door Unesco tot werelderfgoed uitgeroepen. Je vindt hier druiven als Touriga Nacional, Tinta Roriz, Mourisco en Malvasia Fina. We hebben zoveel mogelijk geprobeerd de route van de Douro te volgen, helemaal tot aan Porto.
Britse porthuizen
Veel porthuizen zijn in Britse handen. Port is ook eigenlijk een Britse uitvinding te noemen. In de 13een 14eeeuw werd er veel wijn geëxporteerd naar Engeland. De Engelsen hadden het niet zo op met de Fransen en zochten hun wijn -noodgedwongen – liever elders. Om de Portugese wijn tijdens de lange zeereis goed te houden, werd er brandewijn aan toegevoegd. Het resultaat viel in Engeland in de smaak! Pas tegen het eind van de 18eeeuw veranderde dat proces en werd de gisting gestop door wijnalcohol toe te voegen (versterkte wijn).
Portkelders bezoeken in Porto
In Porto kun je de kelders van diverse grote porthuizen bezoeken, waaronder Sandeman, Offley, Croft, Graham’s, Cockburns en Porto Cruz. Wij kozen voor een rondleiding door de portkelder van Sandeman, inclusief een proeverij van twee soorten port. Prachtige oude kelders vol met enorme eikenhoutenvaten en ruimtes vol vintage port. Ook kregen we nog een interessante film te zien over de wijngaarden. Na afloop proefden we een witte en ruby port en kochten we in de winkel nog een ‘founder’s reserve’ in een mooi blik. Die bewaren we voor een speciale gelegenheid! Op de rivier de Douro liggen nog de oude zeilschepen waarmee vroeger de vaten werden vervoerd vanuit de vallei naar de portkelders.
Ruby, tawny, wit, vintage en rosé
Er zijn grofweg vijf verschillende soorten port: ruby, tawny, vintage, wit en rosé.
Ruby port wordt het meest gedronken en is relatief jong. De port rijpt minder lang op vat en wordt snel gebotteld om het rijpingsproces te stoppen en zo de zoete smaak te behouden. Ruby is een blend, dat wil zeggen dat deze wordt samengesteld uit druiven van meerdere soorten, jaargangen en wijngaarden.
Een ruby is heerlijk bij zoete nagerechten of een kaasplankje. Drink ‘m niet te warm, 12 graden is optimaal.
Tawny port heet zo door de kleur (taankleur). De kleur ontstaat doordat de wijn meerdere jaren (minimaal drie) op houten vaten rijpt en iets oxideert. Ook tawny port is een blend.
Witte port wordt enkel gemaakt van witte druiven en rijpt zo’n drie jaar op vat. Witte port is heerlijk als aperitief of drink ‘m – zoals in Porto nu helemaal hip was – met tonic, ijs en een schijfje citroen
Rosé port is een relatief nieuwe portsoort die pas sinds2009 officieel erkend is. Ik drink graag de Pinkt Port van Porto Cruz, die je bewaart in de koelkast en drinkt met ijs!
Vintage port is port uit een oogstjaar dat door de IVDP (Instituto dos Vinhos do Douro e Porto) tot vintagejaar is verklaard. Vintage port wordt maximaal drie jaar in eikenhouten vaten bewaard en rijpt daarna verder op de fles. Deze port heeft nog bezinksel in de fles en moet dan ook gedecanteerd worden.
Cadeau
Bij Abels Wijnen kun je online Port bestellen. Zo ook vintage port uit een specifiek jaartal. Super leuk om cadeau te doen voor bijvoorbeeld een verjaardag of lustrum!
