Ik ben gefascineerd door de geschiedenis van ons eten. Het leek me dan ook leuk een serie te maken waarin ik de geschiedenis van beroemde gerechten en producten onder de loep neem. In dit deel van de serie twee kooktechnieken: au bain marie en wecken.
Geschiedenis van beroemde gerechten
Au bain marie
Wanneer je iets au-bain-marie klaarmaakt dan plaats je een pan of kom met gerechten boven een waterbad (warm of koud) om daarmee de temperatuur van het gerecht te laten dalen of stijgen. Zo kun je bijvoorbeeld chocolade smelten zonder dat het verbrandt. Of soep laten afkoelen voordat je het in de koelkast zet.
Au-bain-marie is een techniek afkomstig uit de alchemie. Alchemie was een oude tak van de natuurfilosofie waarin geleerden materie onderzochten. Het is de voorloper van de moderne scheikunde.
Maria van Alexandrië was een Joodse alchemiste uit Egypte rondom de 3e eeuw na Christus. Zij vond het au-bain-mariesysteem uit voor chemische processen waarbij een geleidelijke opwarming vereist was. Maria was de eerste Joodse vrouw van wie de ontdekkingen alleen mondeling zijn overgeleverd. De alchemist Arnaldus de Villa Nova schreef over de methode van Maria en introduceerde de uitdrukking au-bain-marie in de 14e eeuw. Een bijzondere dame, aan wie ook de ontdekking van zoutzuur wordt toegeschreven!
Wecken
Wecken is een methode voor het conserveren van levensmiddelen en wordt ook wel ‘inmaken’ genoemd. Inmaken is al zo oud als de weg naar Rome maar de wecktechniek zoals we die nu kennen is uitgevonden door de Franse bakker en uitvinder Nicolas Apert (1749-1841).
Zijn methode van conserveren werd toen echter nog geen wecken genoemd. Dat gebeurde pas toen hij in 1841 zijn methode verkocht aan een Zwitserse familie, die het op haar beurt in 1892 weer doorverkocht aan de Duitser Johann Carl Weck. Die richtte met zijn compagnon in 1900 de onderneming. J. Weck op. Die overigens nog steeds bestaat!
Het bedrijf maakte ook de eerste weckflessen, steraliseerbokalen met daarop de naam ‘weck’ en de framboos die een van de eerste succesvolle beeldmerken bleek te worden.
Johann Weck was een notoir vegetariër en en pleitvechter van het alcoholvrij leven. Met zijn producten wou hij de alcoholverslaving, waar een groot deel van de bevolking onder leed, sterk verminderen.
Voor het wecken worden glazen potten grondig schoongemaakt, gevuld met bijvoorbeeld groente of fruit en afgesloten met een rubberen ring en glazen deksel, vastgezet met een metalen beugel. De potten worden vervolgens in een waterbad verwarmd en gesteriliseerd. De inhoud van een weckpot kan jaren worden bewaard.
Meer lezen over de geschiedenis van beroemde gerechten?
Ik viel oo het plaatje van die leuk gekleurde gevulde potten. Wat zou daar inzitten? Maar interessant om te lezen waar de techniek au bain marie en wecken vandaan komen.
Diverse soorten kool!
ik ben verbaasd dat het wecken al zo oud is. Want essentieel voor het wecken is toch de rubberen ring die de pot luchtdicht afsluit, die hadden ze toch niet rond 1750 ? leuk dat ik nu eindelijk begrijp waarom het weCken is en niet wekken…
Klopt, die manier van wecken, zoals wij dat nu toepassen, is ook van latere datum