Ik ben gefascineerd door de geschiedenis van ons eten. Het leek me dan ook leuk een serie te maken waarin ik de geschiedenis van beroemde gerechten en producten onder de loep neem. In dit deel van de serie: pannenkoeken en poffertjes.
Geschiedenis van beroemde gerechten
Pannenkoeken
Pannenkoeken (tot de nieuwe spelling in 1995 pannekoeken geheten) werden waarschijnlijk al gegeten sinds de steentijd. Want ook toen waren meel, water en eieren voorhanden. Wie dus als eerste waar ter wereld deze ingrediënten bij elkaar heeft gedaan en gebakken is niet bekend.
Het oudste geschreven recept voor pannenkoeken is terug te vinden in een kookboek uit 1439. De naam pannenkoek is afkomstig van de bereidingswijze: in de pan gebakken platte koek.
Wereldwijd zijn er vele varianten. Zoals de Russische blini’s (kleine pannenkoekjes van boekweitmeel) of de dunne Franse crêpe (bij ons ook wel ‘flensjes’ genoemd). In de Verenigde Staten voegen ze rijsmiddel toe aan het beslag waardoor de pancake dik en luchtig wordt. De Japanse okonomiyaki is een hartige pannenkoek.
Sinds 2007 kent Nederland ook een nationale pannenkoekendag (een vrijdag in maart). In het leven geroepen door Tefal en Koopmans, slimme marketing dus!
1 op de 3 Nederlanders eet minstens één keer per maand pannenkoeken. Ze eten er dan gemiddeld 3 tot 4, bij voorkeur met stroop (81%), poedersuiker (68%) of spek (56%). En de meeste Nederlanders gebruiken hiervoor kant-en-klare pannenkoekenmix!
Poffertjes
Poffertjes zijn een soort kleine pannenkoeken, gemaakt van tarwebloem en boekweitmeel. Anders dan bij pannenkoeken gaat er in poffertjesbeslag ook een rijsmiddel, zodat ze mooi bol worden. Poffertjes bestaan al eeuwenlang en zijn sinds jaar en dag een geliefde kermislekkernij. Poffertjes werden ook broedertjes genoemd.
Over de herkomst doen zoals gebruikelijk meerdere verhalen de ronde. Over een klooster in de buurt van Woerden bijvoorbeeld, waar Franse kloosterlingen experimenteerden met boekweitmeel in plaats van tarwebloem. Zo ontstond toen ook de naam ‘broedertjes’.
Of zijn de poffertjes meegekomen met de Franse marskramers die in het kielzog van Napoleon en zijn legers ons land binnen trokken? Dat laatste lijkt in tegenspraak tot het feit dat er rond 1720 op kermissen al broedertjes gegeten werden. In de derde druk uit 1758 van de ‘Volmaakte grond-beginzelen der keukenkunde‘ staat te lezen:
‘Poffertjes worden gemeenlijk van half tarwe en half boekwyte meel gebakken, met half melk en water beslagen.’
Wat in ieder geval niet mag ontbreken: een flinke hoeveelheid poedersuiker en roomboter! Poffertjes maken doe je natuurlijk ook zonder poffertjesmix!
Meer lezen over de geschiedenis van beroemde gerechten?
Pin nu op Pinterest:
