Als liefhebber van quotes ben ik natuurlijk ook zo iemand die graag spreekwoorden en gezegdes gebruikt. Een beetje ouderwets wellicht, maar ik merkte dat Bodhi op school ook nog best veel spreekwoorden leert. Is het je weleens opgevallen hoeveel spreekwoorden en gezegdes over eten de Nederlandse taal kent? Ik zet de leukste voor je op een rij!
Spreekwoorden en gezegdes over eten
Nog even voor de vorm: wat is eigenlijk het verschil tussen een spreekwoord en een gezegde? Een spreekwoord heeft altijd de vorm van een mededeling (het is dus nooit een vraag), heeft de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd en is over het algemeen een uitspraak met een algemene levenswijsheid. Een gezegde is een vaste verbinding van woorden met een figuurlijke betekenis, die geen werkwoord bevat en dus op zichzelf nooit een zin vormt. Bijvoorbeeld: ‘met hart en ziel’ of ‘een open deur’. Dit gezegd hebbende snap ik het nog steeds niet helemaal en uiteindelijk: wat maakt het uit…
Boter
Omdat ik in mijn ondertitel natuurlijk boter en kaas heb staan, ging ik in eerste instantie op zoek naar spreekwoorden en gezegdes over eten met boter en kaas. En dat zijn er heel wat!
Met zijn neus in de boter vallen
Het smelt als boter in de mond
Hij is zo week als boter
Hij kan geen deuk in een pakje boter slaan
Het is boter aan de galg
Boter bij de vis
Een boterbriefje halen
Boter op je hoofd hebben
Kaas
Zich de kaas niet van het brood laten eten
Ergens geen kaas van gegeten hebben
Aan de geur van de kaas herkent men de geit
Ergens zijn kaas bij inschieten
Hij heeft de boter en de kaas te dik gesneden
Eieren
Zeg je boter en kaas, dan zeg je natuurlijk ook eieren. En die komen natuurlijk ook voor in Nederlandse spreekwoorden en gezegdes over eten!
Eieren voor zijn geld kiezen
Op eieren lopen
Hij heeft het van eieren gemaakt
Wie een omelet wil bakken moet eerst eieren breken
Dat is het hele eieren eten
Twaalf eieren en 13 kuikens
Brood
Opvallend veel spreekwoorden en gezegdes gaan over brood. Niet verwonderlijk natuurlijk, dat eten wij Nederlanders graag!
Zoete broodjes bakken
Ergens geen brood in zien
Zich de kaas van het brood laten eten
Als warme broodjes over de toonbank gaan
Brood op de plank komen
Daar lusten de honden geen brood van
Hij moet droog brood eten
Dat eet geen brood
Wiens brood men eet diens woord men spreekt
Vlees
Nu er steeds meer Nederlands vegetarisch of veganistisch leven…mag je zo iemand eigenlijk wel ‘een worst voor houden’? Ach, zolang je de kat niet op het spek bindt zal het me een worst wezen!
Dat is vlees noch vis
Weten wat voor vlees je in de kuip hebt
De kat op het spek binden
Het zal me een worst wezen
Iemand een worst voorhouden
Of je worst lust
Spekkoper zijn
Er voor spek en bonen bij zitten
Dat is een spekje voor zijn bekje
Eten
En dan zijn er nog wat leuke spreekwoorden over eten in het algemeen. Zoals ‘roet in het eten gooien’, of ‘met lange tanden eten’. Als je ergens ‘van de vloer kunt eten’ is het er echt schoon (niet bij mij thuis), ‘iemand die van twee walletjes eet’ is een profiteur (of bisexueel, daar wordt dit spreekwoord ook nog weleens voor gebruikt) en waarom ook niet, ‘verandering van spijs doet immers eten’!
Benieuwd naar de betekenis van sommige spreekwoorden of gezegden? Kijk dan eens op deze site
Gebruik jij wel eens spreekwoorden of gezegdes? Wat is jouw favoriet?
Daar heb je weer veel tijd in gestoken Anne Marie.
Maar het is wel heel leuk om al die spreekwoorden te lezen.
Van sommige heb ik nog nooit gehoord.
Fijn dat er tegenwoordig toch nog wel aandacht voor is het hoort zo
bij de Nederlandse cultuur vind ik.?
Vind ik dus ook, het is een verrijking van de taal!
Haha owww heerlijk dit! Ik ben nl zo’n ouderwetse trien, ik gebruik er heeeeel veel. Valt me op dat jongeren het wel leren maar het niet gebruiken en me vaak raar aankijken. Ik heb er die ik veel gebruik, weet even niet welke allemaal maar veel! Heb nog wel paar leuke (die ik ook gebruik): water bij de wijn doen, knollen voor citroenen verkopen, koffiedik kijken, appel valt niet ver van de boom. Ik hou van spreekwoorden en gezegdes! Leuk artikel!
Mijn zoontje gebruikt ze soms wel hoor (13 jaar). Zoals ‘Oost west, thuis best’. Ik gebruik ze ook heel veel, dus hij krijgt het goede voorbeeld van zijn moeder 🙂
Ah super leuk dit!!